Николай Яковлевич Лешуков 1923 жылы 30 қазанда Ресей Федерациясы  Қорған облысы  Куртамыш  ауданы  Нижнее ауылында дүниеге келген. 1936 жылы ата-анасымен бірге Николай Меңдіқара ауданының «8 марта» колхозына көшті. Ол кезде  бала он үш жаста еді. 1939-1940 жылдары Долбушин мектебін бітіріп, балғашы болып жұмыс істей бастады. Ол кезде бұл беделді жұмыстардың бірі болатын. Уақыт өте келе Николай Яковлевич комсорг болып, кейін аудандық комсомол комитетінің нұсқаушысы болып сайланды. 1939-1940 жылдары ҚР ЛСКМК Меңдіқара ауданының есепке алу меңгерушісі болды. Сол уақыттағы қазақстанның жастарының құштарлығына таңдануға болады. Балалық  шақ досы Кузьма Александрович Григорьевпен бірге Балқаш металлургия комбинатының құрылысына  баруға  ниет  білдірді.  Бірақ бұл орындалмады. Көп ұзамай Ұлы Отан соғысы басталып, Николай Яковлевичті әскерге шақырды. 1940-1942 жылдары Лешуков Свердловск жаяу әскер училищесінің курсанты, 2 минполкінің хатшысы, Мәскеу әскери округі, әуе механиктері мектебінің курсанты, Киев әскери округі, ұшқыштар мектебінің курсанты, Еділ әскери округі, Качин ұшқыштар мектебінің курсанты. Әскердегі қызметі кезінде батыс майданында соғысқан. Ауылға оралғанда, 1946 жылдан 1951 жылға дейін Меңдіқара ауданының «8 марта» колхозының төрағасы болды. Ол жерде басқаруды, басшы болуды  үйренді.  Сол кезде мұндай  тәжірибе болды – шебер ұйымдастырушылар артта қалған немесе әсіресе ірі колхоздарға ауыстырылды. Николай Яковлевич 1951-1958 жылдары Меңдіқара ауданының «Север», Жданов атындағы ұжымшардың төрағасы болды. Шебер және перспективалы басшының арқасында колхоз миллионер болды, ол кезде Қазақстанда сирек болатын. Сол кезде колхозда он жылдық мектеп, әдемі Мәдениет үйі және басқа да нысандар салынды. Балық өсіруге, суаруға арналған резервуар пайда болды. Колхозшылар  жеркепелерден жаңа сапалы үйлерге көшті. Осы және басқа да еңбектері үшін Николай Яковлевич Отанның жоғары наградасы – Ленин орденімен марапатталды, сондай-ақ бүкілхалықтық сайланған КСР Одағы Жоғарғы Кеңесінің депутаты болды. 1958-1963 жылдары «Север» ұжымшарынан Меңдіқара аудандық партия комитетінің 2-ші және 1-ші хатшысы болып тағайындалды. 1963-1966 жылдары Николай Яковлевич Денисов аудандық партия комитетінің 1 хатшысы болды, ал 1966-1968 жылдары Қостанай қ. «Қостанайстрой» трестінің хатшысы болды.Николай Яковлевич Лешуков жұмыс істеді және қол астындағы жұмысшылармен бір айқайсыз сөйлесетін. Ол кісі алдымен тыңдап алып, содан кейін ол адамдікі дұрыс емес екеніне сендіре алатын. Оның жұмысының әдісі сендіру болды. Ол кадрлық мәселелерді мұқият зерттейтін еді, кейде лайықты адамның артында таудай болып тұратын, сонымен қатар сол кісіні  жоғары лауазымға ұсынды.