Елдік тойын тойлайық

(Ауданның 70 жылдық тойында оқыған толғау)


Өлкеде би де болған, емші, қажы

Асылдар – Меңдіқара, Қостан батыр

Есімін енді білдік, бір белгі жоқ

Жерменен жексен болып олар жатыр.

 

Билікті осы өңірде жүргізіпті

Арғының бір баласы Меңдіқара.

Барымта жасатқызбай ұлдарына,

Әділ жан атаныпты жеке дара.


 

Қастерлеп. әділдігін ырым етіп,

Аталды ауданымыз Меңдіқара.

Тәуелсіз достық туын көтеруде

Келісіп орыс, қазақ екеу ара.

 

Дегенмен өкініш бар жүректерде

Аяққа ұлт намысы басылғандай

Ұйымшыл, ынтымақты елді қара

Олардың ұлт дегенде рухы қандай?


 

Қыз түгіл жатқа жесір бермейтұғын

Дәстүрді сақтайтындай бар ма шара

Діннен де, тілден безіп жүре бердік

Шиқандай ұрпақ болдық бітеу жара

 

Сондай бір орыстану салқыны ғой

Бабаны жоқтамадық зират етіп

Намысты қолдан берген жайымыз бар

Арада бодан қалды, жақсы кетіп.

 

Биік рух ұрпақ еді – ел арманы

Мұраға жомарт жермен намыс алды.

Төмендеп рух кетсе – ақ намыспенен

«Ұлт» дейтін о, қазағым неміз қалды?!

 

«Жұмыртқабір шіріген» деп ұрпақты

Кінәлап жүре берсек кім боламыз?

Қос тілмен шұбар жылан улай берсе,

Жеміссіз өсімдіктей тез соламыз.

 

Білгенді кейінгіге айту парыз

Аруағы бабалардың болсыншы жар

Түгендеп жоқты бүгін, барға ие

Жүздерін жарқын ұстар ұрпақ та бар.

 

- Әкеге ұлды қарсы қойған заман –

Дедік біз қазір кімбіз ойлайықшы

Арылып бодандықтан о, ағайын,

Елдіктің тойын бүгін тойлайықшы
.

Боровой поселкесі.


Терең ойдың мекені

(Аудандық кітапхананың 80 жылдығына орай)


Оқып қана бар сырына қанасың

Елемеген қор қылғандай анасың.

Кітап деген ғұламалар жалғасы

Алсаң қолға шырақ болып жанасың.


 

Жастарымыз жаңа ойға құштар-ақ

Ескі ойлар жаңашанды ұштар-ақ.

Ғұламалық сол біліммен келеді

Кітапты ап болып жүрме ұшқалақ.

 

Терең ойды ешкім саған сатпайды

Білімділер тереңмін деп айтпайды.

Өсер басың кітаппенен  дос болса

Ізгілік те сенен алыс қашпайды.


Қарызымды қайтарамын


Өкпелімін, о тағдыр, өкпелемін

Ұлыңмын ба, о, елім айтшы кіммін?

Айтқан сөзім заяға кетіп жатса,

Жалғандыққа мен үшін қояр кім мін?!

 

Әзәзілге жаным қас, мен әділмін

Қара қылды қақ жарар орақ тілмін.

Ұлықтарға жақпаймын тура айтып,

...Ар алдында биікпін, тіпті пілмін.

 

Сондадағы өзіңе қарыздармын

Сен сияқты бірде кең, бірде тармын.

Неге екенін білмедім осы сырды

Ой шаршатты бірақ та әзір бармын.

 

Шындық іздеп осылай уақыт озды.

Жастық өтіп кәрілік қолын созды.

Бар байлықты уыстап бермей тұғын

Адам азды немесе заман тозды.

 

Тіршілік тағдыр берген сыйы болар

Өсімдік нәрін тастап ол да солар.

Қарызды қайтармасам ойлы сөзбен

Туған соң ақын болып маған ол ар.


Жолбарыс қажы Баязид

Туған елдің тағдыры


Қазақтың жері байтақ бұл неткен кең еді.

Ойменен өлшеп әлемге жарты тең дедім.

Көрген жұрт әр кез таңданып, шыны, сүйсінеді.

Қызығар сонша ғажайып нұрлы бел ме еді!

 

Алатау, Арка, Атырау, Алтай киелі,

Кез тоймас көркі балқытады жүйке, жүйені.

Бабалар бір кез аманат өткен бүгінге сенім мен серт деп

Ұрпақ та мәңгі сүйеді.

 

Қарасам казір бүгінгі тарих, биіктен,

Даламның ұлы күндері өткен күйіктей.

Қаншама ғасыр ерлікке бастап қазақты.

Қорғады бағын қасиеті ерен сүйікті ел!

 

Туған ел тағдыры толғантып талай ер жеттік,

Қорғайтын елді қандай ер, қайдан келмек кім?!

Жай-күйі жердің әлі де болса не ғайбыл,

Дегбірсіз ойға дем берер кімі бар жер-көктің?!

Күдік пен қауіп, мазалайды жанды тербеп мұң.

 

 

Дүние заңы: кеткендер қайтып оралмас,

Жақсылық әсте өткенмен бірге жоғалмас.

Тізгіні елдің көшсе егер  жат жұрт қолына

Елдіктің мәні, сән, күйі қайтып оңалмас!

 

Арманды шыңға ұмтылған шабыт қиялдай,

Мақсаты елдің, көңілі көптің қиянда.

Ынтымақ, бірлік тамырын жайып тереңге,

Киелі көе ту көгінде елдің желбіреп

Күш берсің мәңгі,

Шақырып рухы, күйі алға!


Ақ сәуле


Сағынышым өзің боп қайда барсам,

Саған әр кез сырымды айқара ашам.

Жәнат жалған жүзінде кез болдың деп,

Гүлді өпкен самал боп аймаласам.

 

Ақ арманға бөлеген жанымды шын,

Көкірегімнен көкке ұшқан әнімбісің.

Құштар қөңіл сені іздеп тағат көрмей,

Өтер ме екен жалғаннан жалын құшып.

 

Әсем лебіз сағындым сөздерінді,

Мөлдір қара сыр толы көздерінді.

Нұры ойнайды жүзінде мың жұлдыздың,

Сен болмасаң іздер ем өзге кімді!

 

Қол жетпейтін қиял құс көнілдегі,

Аққу – арман сен болдың көгімдегі.

Әнге айналған ақ сәулем аспандағы,

Жетелейді сен жаққа өмір мені.


Мерейлі Меңдіқара

Ауданның құрылғанына 85 жыл


Меңдіқарам сенсің ұшқыр қанатым,

Жер-көкте жоқ жерұйығым, жәнатым.

Аңсап келіп, бал ауаңнан бір жұтсам,

Жан құмарым, сағанышым қанатын.

 

Өзге өңірге ұқсамайтын дара тым,

Сен аманда жұртым аман баратын.

Тобыл мен Обағандай қос өзен,

Құшағында жұлдыз-бағым жанатын.

 

Қарағайлы, ақ қайынды орманы,

Үйеңкі тал тірлік күйін толғайды.

Елшібек пен Алакөл бар, Теңіз бар.

Айдын көлдер құт, береке ол дағы.

 

Егісті өңір толқып жатқан жондағы,

Дала ырысы, егінші әні, толғамы.

Жасыл жайлау, өріс толы төрт түлік,

Өсе берсін, азаймаса болғаны!

 

Мерейі өскен Меңдіқара үнінде,

Қуаныш пен шаттық рух мол бүгінде.

Көңіл шалқып мерекеңді тойлаймыз

85-ге келген сенің күнінде.

 

Ұлықтаса ұлықтардай жыр, өлең,

Бір қыран ер ел төрінде түлеген.

Жалғастырған екі ғасыр арасын,

Танылды көп асыл тұлға гүл-ерен!

 

Қырық жыл өтіп өмірдің сан сынынан,

Тағдырың толғайды бүгін шыңынан.

Еркін елдің Еңбек Ері атанған

Сайран мырза астықты аймақ нұрынан.

 

Арман-заман салған екен жарысқа,

Шама келсе басу ләзім намысқа!

Мәңгі Елдің күйін күйттер қазаққа

Ертеңге емес, қарау парыз алысқа!